نیّت نماز - آموزش نماز در فقه امام شافعی رحمه الله(کتاب نماز متین 2)

[ نِیّت نماز ]

رسولُ اللّٰه (صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَآلهِ وَ سَلَّمَ) فرموده است:[إِنَّمَا الْأَعْمَالُ بِالنِّیَّاتِ وَإِنَّمَا لِکُلِّ امْرِئٍ مَا نَوَىٰ ..]

(همانا اَعمال به نِیّت ها بستگی دارند و نتیجه ی هر عملی همان چیزی است که شخص نیّت نموده است)

و هچنین فرموده است: [إِنَّ اللَّهَ لَا یَنْظُرُ إِلَىٰ صُوَرِکُمْ وَأَمْوَالِکُمْ وَلَکِنْ یَنْظُرُ إِلَىٰ قُلُوبِکُمْ وَأَعْمَالِکُمْ]

(همانا خداوند به قیافه ها (اندام ها) و اموال شما نگاه نمی نماید،بلکه به قلب هایتان و اعمالتان می نگرد )

نِیّت از قلب سرچشمه می گیرد و به معنای قصد انجام کاری هم زمان با انجام دادن آن و با دانستن کیفیت آن می باشد.مثلاً وضو  گرفته، روبه قبله می ایستیم و در آرامش با بلند نمودن دست ها  اَللّٰهُ اَکبَر

می گوییم،بدین سان ترتیب این اعمال در کنار هم نشانگر نِیّت ما برای خواندن نماز است.حال اگر در مسجد  حضور داشته باشیم و نماز  مغرب به جماعت برگزار  شود،نیت را در قلب آماده می نماییم :

بارالٰها : خداوندا: الٰهی : پروردگارم:ای خداوند بزرگ و مهربان:

نماز واجب مغرب را همراه با جماعت نمازگزار  می خوانم

برای نمازهای واجب با توجه به مشخص بودن رکعات لزومی به تعیین رکعات نمی باشد.برای نمازهای سُنَّت با توجه به تنوع در وقت و رکعات می توان در نیت تعداد رکعات را نیز مشخص نمود.

نِیّت قصد و اراده شخص به منظور انجام عملی جهت تقرّب  به اَللّٰه مُتَعَال است و در این نِیّت نمودن به دنبال تمجید مردم نمی باشد و کسب منافع دنیوی و یا دفع ضرری دنیایی مد نظر او  نیست.شخص در عبادات خویش حق بندگی اش را نسبت به آفریدگارش و آفریدگار آسمانها و زمین و هرآنچه در آنها می باشد به جای می آورد و در کنار این اولویت با  اطمینان به وعده  اَللّٰه مُتَعَال و دیدار اَللّٰه در بهشت، به نعمت های جاویدان بهشتی خوشحال می شود و از عذاب سخت و سهمگین جهنم دوری می جوید.

نِیّت نمودن برای کاری یعنی هدف دار بودن کار و اینکه می دانیم می خواهیم چه کاری انجام دهیم،در مورد آن فکر و برنامه ریزی نموده ایم و قلبمان از آن آگاه است و میدانیم هدف از آن چیست، مثلاً اگر شخصی در هوای گرم تابستان صورت، دست ها و سر  و  پاهای خود را بشوید تا خنک شود ، وضو به حساب نمی آید و نمی تواند با آن نماز بخواند زیرا هدف و مقصود وی وضو نبوده است.

هر چند مکان اصلی نیّت قلب می باشد اما در برخی کتاب های فقهی تلفظ زبانی نِیّت نیز بیان شده است.