جمع نمودن نمازها - آموزش نماز در فقه امام شافعی رحمه الله(کتاب نماز متین 2)

[جمع نمودن نمازها ]

     رسولُ اللّٰه (صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَآلهِ وَ سَلَّمَ) اکثر اوقات نماز های واجب  را در زمان مشخص و به جماعت در مسجد می خواندند اما گاهی اوقات به خاطر رفع مشقّت از نمازگزاران و ایجاد شرایط آسان و به دلایلی مانند باران یا سفر  و یکبار نیز بدون دلیل نمازها را با هم  جمع نمودند.رسولُ اللّٰه (صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَآلهِ وَ سَلَّمَ) در هنگام جمع،نمازهای ظهروعصر  را باهم و نمازهای مغرب وعشاء را نیز با همدیگر می خواندند، نماز صبح با هیچ یک از نمازها جمع نمی شود. جمع نمودن نمازها به دو صورت انجام می شود:

جمع تقدیم:در صورتی که امکان خواندن نماز در وقت نماز اول مقدور باشد أذان و إقامه گفته می شود و نماز اول خوانده می شود سپس نماز دوم خوانده می شود به این حالت جمع تقدیم گفته می شود.در فاصله میان این دو نماز نباید نماز سُنَّت خوانده شود.می توان برای نماز دوم إقامه نیز گفت.

جمع تأخیر: با دانستن این مطلب که امکان خواندن نماز در وقت نماز اول مقدور نیست می توان نماز اول و نماز دوم را در وقت نماز دوم خواند. به این حالت جمع تأخیر گفته می شود.

برای خواندن نماز ها به صورت جمع باید وقت نماز اول یا وقت نماز دوم رسیده باشد.

اگر بتوان در  وقت یکی از نماز ها در جماعت مسجد حضور داشت می توان نماز دوم را بعد از جماعت با گفتن إقامه و به تنهایی خواند.سُنَّت است هنگام جمع نمودن ترتیب نماز ها را رعایت نمود.

در حالت کلی جمع نمودن نمازها باید شخص بداند که جمع نمودن برای چه بوده است و در شرایط خاص به خاطر  جلوگیری از قضا شدن نمازها انجام می گیرد و نباید به عادت عمومی تبدیل گردد.

در مواردی مشابه به شرایط زیر نیز می توان نماز را جمع نمود:

الف:هنگام بارش شدید باران یا برف که بازگشت به مسجد به علت دور بودن با  مشقّت همراه است.

ب:دکتر،استاد،معلم ، پرستار ،کارمند،دانشجو ویا دانش آموزی که برای یک نماز وقت کافی دارند اما برای خواندن نماز دیگر در وقت خودش با مشکل و مشقّت مواجه می شوند.

ج: شخصی که به مراسمی می رود و احتمال می دهد شرایط خواندن نماز  در وقت آن فراهم نمی شود.

د:شخصی که  بیمار است و یا عمل پزشکی دارد و انجام نماز در وقت مخصوص هر نماز ممکن نیست.

ر : هنگامی که شخص در منزل است و می خواهد به سفر برود اما هنوز از شهر خارج نشده است.