دعا و أذکار - آموزش نماز در فقه امام شافعی رحمه الله(کتاب نماز متین 2)

[ دعا و أذکار ]

       اَللّٰه تَعَالَىٰ در قرآن فرموده است:[ فَاذْکُرُونِی أَذْکُرْکُمْ وَاشْکُرُوا لِی وَلَا تَکْفُرُونِ ] (پس مرا یاد نمایید تا شما را یاد نمایم و شکر مرا بجا آورید و مرا ناسپاسی ننمایید) و فرموده است:[...وَلَذِکْرُ اللَّهِ أَکْبَرُ ](و قطعاً ذکر خدا و یاد اَللّٰه ( از هر چیز دیگری ) والاتر است) و [ الَّذِینَ آمَنُواْ وَتَطْمَئِنُّ قُلُوبُهُم بِذِکْرِ اللّهِ أَلاَ بِذِکْرِ اللّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ]

( آنانکه ایمان آورده و دلهایشان با یاد و ذکر خدا آرامش می یابد، آگاه باشید که  فقط با یاد خدا دل ها آرام می شود.) و

[وَ مِنْهُمْ مَنْ یَقُولُ رَبَّنا آتِنا فِی الدُّنْیا حَسَنَةً وَ فِی الْآخِرَةِ حَسَنَةً وَ قِنا عَذابَ النَّارِ] (وبعضی از مردمان میگویند پروردگارا ما را در دنیا نیکی ده و در آخرت نیکی ده و ما را از عذاب آتش نگهدار(عاقبت نیک و حسنه در دنیا و آخرت))

    اَللّٰه تَعَالَىٰ  اینگونه با بندگانش رفتار می نماید:من با بنده ام براساس گمانی که به من دارد، رفتار می نمایم و هنگامی که مرا یاد می نماید،من با او هستم، پس اگر در تنهایی مرا یاد نماید،من هم او را در تنهایی یاد خواهم نمود و اگر مرا در میان جمع یاد نماید،من او را در میان جمع بهتری یاد خواهم نمود و اگر یک وجب به من نزدیک  شود من یک ذراع به او نزدیک می شوم و اگر یک ذراع به من نزدیک شود،من یک باع(فاصله باز دو دست)به او نزدیک می شوم و اگر قدم زنان به سویم آید،من دوان به سوی او خواهم آمد.

    خواندن آیات قرآن و وِرد زبان بودن أذکار و دعاها موجب می شوند قلب إنسان همواره به یاد خدا باشد و بهترین ذکر خداوند قرآن می باشد که خواندن هر حرف آن ده حسنه دارد.

       همچنین رسولُ اللّٰه (صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَآلهِ وَ سَلَّمَ) در مورد بهترین مال (دنیا) برای کسب نمودن فرموده اند: (أَفْضَلُهُ لِسَانٌ ذَاکِرٌ وَقَلْبٌ شَاکِرٌ وَزَوْجَةٌ مُؤْمِنَةٌ تُعِینُهُ عَلَى إِیمَانِهِ )(بهترینش  زبان ذاکر و قلب شاکر و همسر مومنی است که وی را در ایمان داری یاری دهد.)(در جایی دیگر نیز همسر صالحه را خیر متاع دنیا معرفی نموده اند.)

      أذکار و دعاهای فراوانی برای اتفاقات و موقعیت های مختلف زندگی در أحادیث بیان شده است که یادگیری آنها همراه با  معنی و پایبندی به استفاده و تکرارشان برکات فراوانی در زندگی ما خواهد داشت. (مراجعه شود به کتاب های حدیثی، ریاض الصالحین  و أَلأذکار امام نووی، حِصنُ المسلم (پناهگاه مسلمان))

به عنوان نمونه از  رسولُ اللّٰه (صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَآلهِ وَ سَلَّمَ) سوال شد کدام کلام أفضل است فرمودند :خداوند برای ملائکه اش و برای بندگانش  سُبْحَانَ اللَّهِ وَبِحَمْدِهِ  را برگزیده است.و درجایی دیگر می خوانیم که:

قَالَ النَّبِیُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ :کَلِمَتَانِ حَبِیبَتَانِ إِلَى الرَّحْمَنِ خَفِیفَتَانِ عَلَى اللِّسَانِ ثَقِیلَتَانِ فِی الْمِیزَانِ سُبْحَانَ اللَّهِ وَبِحَمْدِهِ ، سُبْحَانَ اللَّهِ الْعَظِیمِ

(دو کلمه اند که نزد خدای رحمان بسیار دوست داشتنی اند که  بر زبان سبک و در ترازوی اعمال سنگین می باشند:سُبْحَانَ اللَّهِ وَبِحَمْدِهِ ، سُبْحَانَ اللَّهِ الْعَظِیمِ)